Tại sao nên ăn thực phẩm gluten-free? Dưới đây là những điều bạn nên biết

Sau nhiều năm chỉ xuất hiện trên các quầy kệ trong các cửa hàng bán thực phẩm tuyển chọn tốt cho sức khỏe thì nay thực phẩm gluten-free đã xuất hiện khắp mọi nơi và được mọi người sử dụng rộng rãi. Nhiều sản phẩm đang được dán nhãn hoặc in chữ Gluten-free trên bao bì, vậy thì tại sao chúng ta nên chọn thực phẩm gluten-free để sử dụng thay vì những thực phẩm bình thường khác?

I. GLUTEN-FREE LÀ GÌ?

Gluten-free có nghĩa là "không gluten" là chỉ những thực phẩm, đồ uống không chứa gluten.

   1. Tại sao phải tránh dung nạp gluten?

Đối với những người không thể dung nạp gluten, một loại protein có trong lúa mì, lúa mạch đen và lúa mạch, thì sự phổ biến của thực phẩm gluten-free là một điều may mắn. Nhưng gần đây, khái niệm gluten-free đã được nhiều người quan tâm hơn. Dựa trên rất ít hoặc không có bằng chứng nào khác ngoài những lời quảng cáo trên các phương tiện truyền thông, mọi người đã chuyển sang chế độ ăn không chứa gluten để giảm cân, tăng cường năng lượng, điều trị chứng tự kỷ hoặc nói chung là cảm thấy khỏe mạnh hơn.

“Những người nhạy cảm với gluten có thể cảm thấy tốt hơn, nhưng sử dụng quá nhiều thực phẩm gluten-free sẽ không thu được lợi ích đáng kể nào. Đơn giản là họ sẽ lãng phí tiền của mình vì những sản phẩm này rất đắt tiền, ”Tiến sĩ Leffler, đồng thời là trợ lý giáo sư y khoa tại Trường Y Harvard, nói.

   2. Gluten gây ra tác hại như thế nào?

Những người bị bệnh celiac không thể dung nạp gluten, dù chỉ một lượng nhỏ. Chỉ cần 50 miligam protein — tương đương với số lượng gluten trong một ổ bánh mì nướng nhỏ — là đủ để gây ra rắc rối cho cơ thể họ. Ở những người bị bệnh celiac, gluten kích hoạt phản ứng miễn dịch làm tổn thương lớp niêm mạc của ruột non. Điều này có thể cản trở sự hấp thụ chất dinh dưỡng từ thực phẩm, gây ra một loạt các triệu chứng và dẫn đến các vấn đề khác như loãng xương, vô sinh, tổn thương thần kinh và co giật.

Một tình trạng cũng có chút tương tự với bệnh celiac được gọi là nhạy cảm với gluten hoặc nhạy cảm với gluten không phải celiac có thể tạo ra các triệu chứng tương tự như bệnh celiac nhưng không gây tổn thương ruột.

Cách đây không lâu, bệnh celiac đã được chẩn đoán qua phương pháp loại trừ. Ngày nay, nó có thể được xác định bằng xét nghiệm máu để tìm sự hiện diện của các kháng thể chống lại một loại protein được gọi là mô transglutaminase. Sinh thiết ruột xác nhận chẩn đoán về bệnh.

II. SỬ DỤNG SẢN PHẨM GLUTEN-FREE

   1. Lưu ý khi quyết định theo chế độ ăn gluten-free

Tránh những thực phẩm, đồ uống có chứa gluten có nghĩa là làm nhiều hơn là từ bỏ bánh mì truyền thống, ngũ cốc, mì ống, bánh pizza và bia. Gluten cũng có trong nhiều sản phẩm khác, bao gồm rau quả đông lạnh trong các loại nước sốt, nước tương, một số thực phẩm được làm bằng “hương liệu tự nhiên”, thực phẩm chức năng bổ sung vitamin và khoáng chất, một số loại thuốc và thậm chí cả kem đánh răng. Điều này làm cho việc tuân theo một chế độ ăn không có gluten trở nên vô cùng khó khăn.

Sản phẩm dán nhãn Gluten-free

Nếu bạn quyết tâm không dung nạp gluten, điều quan trọng cần biết là nó có thể khiến bạn bị thiếu hụt dinh dưỡng. Bánh mì và ngũ cốc được bổ sung thêm chất dinh dưỡng đã trở thành nguồn cung cấp vitamin B chính ở Hoa Kỳ. Mặc dù bánh mì làm từ gạo trắng, bột sắn và các loại bột không chứa gluten khác đang trở nên phổ biến hơn, nhưng chúng thường không được bổ sung vitamin. Đây có thể trở thành vấn đề đối với bất kỳ ai, nhưng đặc biệt đáng lo ngại đối với phụ nữ đang mang thai hoặc có thể mang thai. Họ cần vitamin B9, thường được gọi là folate hoặc axit folic, để ngăn ngừa dị tật bẩm sinh ở trẻ nhỏ. Dùng thực phẩm chức năng bổ sung vitamin tổng hợp không chứa gluten là một ý kiến ​​hay cho những ai đang cố gắng tránh gluten.

Lúa mì nguyên cám cũng là một nguồn cung cấp chất xơ lớn mà ruột cần để hoạt động tốt. Tiến sĩ Leffler cho biết: “Chế độ ăn trung bình của người Mỹ thiếu chất xơ. "Lấy đi toàn bộ lúa mì và vấn đề trở nên tồi tệ hơn." Bạn có thể nhận được chất xơ cần thiết từ các loại ngũ cốc khác, chẳng hạn như gạo lứt hoặc hạt quinoa, hoặc từ trái cây, rau và đậu, nhưng bạn sẽ cần phải cố gắng.

Nếu bạn nghĩ mình có thể bị bệnh celiac hoặc nhạy cảm với gluten, tốt nhất bạn nên đi khám bác sĩ trước khi chuyển sang chế độ ăn không chứa gluten. Khi một người đã tránh gluten trong một thời gian, sẽ khó xác định xem họ có bị bệnh celiac, nhạy cảm với gluten hay không.

Có một điều nữa bạn có thể cân nhắc làm: giữ nguyên lựa chọn chế độ ăn uống cho riêng mình. Hơn 300.000 người ở quốc gia này mắc bệnh celiac phải tuân theo chế độ ăn không có gluten, bởi vì chỉ cần một lượng nhỏ gluten sẽ gây khó chịu cho đường tiêu hóa đã suy nhược. Nó tốn thời gian, tốn kém và hạn chế. Tiến sĩ Leffler nói: “Đó là một gánh nặng to lớn đối với những ai phải tuân theo chế độ ăn. “Họ cảm thấy khó chịu khi nghe nói chế độ ăn kiêng này tuyệt vời như thế nào”.

   2. Một số thực phẩm Gluten-free:

     a. Ngũ cốc nguyên hạt

Đa phần ngũ cốc nguyên hạt cơ bản đã không chứa Gluten.

• Hạt diêm mạch
• Gạo lức
• Lúa hoang
• Kiều mạch
• Lúa miến
• Bột báng
• Cây kê
• Dền
• Teff
• Bột hoàng tinh
• Yến mạch (đảm bảo chúng được dán nhãn là không chứa gluten vì chúng có thể bị nhiễm gluten trong quá trình chế biến.)

Ngũ cốc nguyên hạt không qua chế biến không chứa Gluten-free

Bên cạnh đó, vẫn có một số loại ngũ cốc chứa Gluten như:

• Lúa mì, tất cả các loại (lúa mì nguyên cám, quả lúa mì, graham, bulgur, farro, farina, durum, kamut, bột brôm, spelt, v.v.)
• Lúa mạch đen
• Lúa mạch
• Triticale

     b. Trái cây tự nhiên (chưa qua chế biến)

Tất cả trái cây tươi và rau quả tự nhiên đều không chứa gluten. Tuy nhiên, một số loại trái cây và rau đã qua chế biến có thể chứa gluten, đôi khi được thêm vào để tạo hương vị hoặc làm chất làm đặc.

• trái cây họ cam quýt, bao gồm cả cam và bưởi
• Chuối
• Táo
• Quả mọng
• Trái đào
• Lê
• Các loại rau họ cải, bao gồm súp lơ và bông cải xanh
• Rau xanh, chẳng hạn như rau bina, cải xoăn và cải Thụy Sĩ
• Giàu tinh bột, bao gồm khoai tây, ngô và bí
• Ớt chuông
• Nấm
• Hành
• Cà rốt
• Củ cải
• Đậu xanh

Trái cây tự nhiên đa phần không chứa Gluten

     c. Chất đạm:

Nhiều loại thực phẩm chứa protein, bao gồm thực phẩm có nguồn gốc động vật và thực vật. 

• Các loại đậu (đậu, đậu lăng, đậu Hà Lan, đậu phộng)
• Các loại hạt và hạt giống
• Thịt đỏ (thịt bò tươi, thịt lợn, thịt cừu, bò rừng)
• Gia cầm (gà tươi, gà tây)
• Hải sản (cá tươi, sò điệp, sò ốc)
• Thực phẩm đậu nành truyền thống (đậu phụ, tempeh, edamame, v.v.)

     d. Các sản phẩm từ sữa 

Hầu hết các sản phẩm sữa tự nhiên đã không chứa gluten. Tuy nhiên, những loại có hương vị và chứa chất phụ gia luôn phải được kiểm tra kỹ lưỡng xem có gluten không.

• Sữa
• Bơ và bơ sữa
• Phô mai
• Kem
• Pho mát
• Kem chua
• Sữa chua

Các sản phẩm từ sữa đa phần cũng không chứa Gluten

Hy vọng rằng những thông tin mà ECOBA cung cấp phía trên sẽ giúp bạn hiểu thêm về khái niệm Gluten-free và tại sao phải theo chế độ ăn Gluten-free. Gluten-free liên quan đến bệnh Celiac nên khi nghi ngờ mình mắc bệnh, bạn nên đến khám bác sĩ để có chuẩn đoán về tình hình sức khỏe của bản thân cũng như nhận được lời khuyên về chế độ ăn khi mắc bệnh này.